mahonick ÜyePuan: 1768.5 | Gönderilme Tarihi: 03 Aralık 2011 23:29:52
KREDİLİ SİSTEMDE BAŞARININ BELİRLENMESİ
(BAĞIL DEĞERLENDİRME)
ÖZET
Ölçme sonuçları toplandıktan ve değerlendirmede kullanılacak bir ölçüt belirlendikten sonra, değerlendirme işlemi yapılır. Bağıl değerlendirmede bir öğrencinin başarısı sınıftaki öteki öğrencilerin puanlarına ve başarısına yani grubun tümünün başarısına bağlı olarak belirlenir. Bunun için; puanlar tespit edildikten sonra, çalışmamızda ayrıntılarıyla ele alınmış olan dört yöntemden birisi takip edilerek puanlar nota çevrilir.
I.GİRİŞ
Değerlendirme sonuçları daima bir amaçla (bazen birden fazla amaçlarla ) kullanılır. Seçilen değerlendirme ölçütü kullanış amacına uygun olmalıdır. Değerlendirme ölçütü, nota dayanarak verilecek kararın isabet derecesini artırmalı, karar vermeyi kolaylaştırmalıdır. Nitelikleri farklı olan ölçütler, aynı kullanışlıkta değildir. Not vermede uygun bir ölçüt seçimi ölçütlerin iyi tanınmasıyla ve notun ne amaçla kullanılacağının açıkça bilinmesiyle mümkündür.
Öğrenci başarısını değerlendirmede, diğer bir ifadeyle puanları nota çevirmede farklı ölçütler kullanılır. Ölçme sonuçlarının karşılaştırıldığı ölçüt mutlak bir ölçüt ise, yapılan değerlendirmeye mutlak değerlendirme denir. Ölçme sonuçlarının karşılaştırıldığı ölçüt bağıl ise , böyle değerlendirmeye bağıl (norm dayanıklı ) değerlendirme denir.
Bağıl değerlendirmede, bir öğrencinin başarısı sınıftaki diğer öğrencilerin puanlarına ve başarısına yani tümünün başarısına bağlı olarak belirlenir. Sınıftaki tüm öğrencilerin puanlarının ortalamasının temel alındığı bu değerlendirmede, öğrencinin puanının bu ortalamanın altında ya da üstünde olması onun içinde bulunduğu gruba göre başarılı ya da başarısız olduğunu gösterir. Öğrencinin puanı değişmese bile, grubun ortalaması değiştiğinde öğrencinin başarı durumu da değişir.
Mutlak değerlendirmede ise, kullanılan ölçütler daha önceden değişmez standartlar olarak belirlenmiştir. Sınıftaki diğer öğrencilerin puanları göz önüne alınmaz. Her öğrenci bağımsız olarak değerlendirilir.
Ölçme sonuçları toplandıktan ve değerlendirmede kullanılacak bir ölçüt belirlendikten sonra, sıra değerlendirme işlemine gelir. Değerlendirme, ölçme sonuçlarının ölçüte göre yorumlanması, varılan değer yargıların sayı, harf veya sıfatlarla gösterilmesidir. Not verme işleminin esası, ölçme sonuçlarını gösteren sayıların, değerlendirme sonuçlarını ifade eden sembollere dönüştürülmesidir.
Diğer bir ifadeyle, A elde etmek için öğrencinin çok üstün (diğerlerinden farklı ) bir başarı göstermesi; B elde etmek için öğrencinin başarılı veya ödevini başarıyla tamamlamış olması; C elde etmek için öğrencinin doyurucu olması; D elde etmek için öğrencinin hatalar içeren bir ödev vermesi veya sınavı hatalarla tamamlaması; F elde etmek için de öğrencinin yetersiz ve başarısız olması gerekir.
II. DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
Başarı Not Katsayı Karşılığı
AA 4.0
BA 3.5
BB 3.0
CB 2.5
CC 2.0
DC 1.5
FF 0.0
olarak düşünülürse ve bu notlara göre 6 not başarıyı, yalnız FF başarısızlığı gösterdiği kabul edilirse, harf notları o dersi alan tüm öğrencilerin genel başarı düzeyi de göz önüne alınarak dersi veren öğretim elemanınca belirlenir.
III. PUANLARIN NOTA ÇEVRİLMESİ
Harf notları, tüm öğrencilerin genel başarı düzeyi de göz önüne alınarak –sınıf ortalamasına göre- ilgili öğretim elemanının takdirine bağlı olarak oluşturulmalıdır. Buna göre yukarıda belirtilen harf notlarına göre Bağıl Değerlendirmede puanların nota çevrilmesi incelenecektir.
Puanları nota çevirmek, bir anlamda bir öğrencinin bir dersi başarıp başarmamasına karar vermektir. Çünkü, öğrencinin bir dersi başarıp başarmaması onun almış olduğu bir ya da birkaç nota bağlı olacaktır. Bu nedenle, puanları nota çevirmede yapılacak ilk iş, bir dersi başarmak için yeterli sayılacak başarı düzeyinin belirlenmesidir. Bunun için, dersi veren öğretim elemanı tarafından, o dersi alan tüm öğrencilerin yarıyıl içi ve yarıyıl sonu değerlemelerin ağırlıklı ortalamaları puan olarak belirlenmelidir.
Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü (N.Ö) 1998-1999 Bahar Dönemi Matematik II Dersi notları Tablo 1’ de, İşletme Bölümü (N.Ö) 1997-1998 Bahar Dönemi Yöneylem Araştırması Dersi Notları Tablo 2’ de verilerek dört yöntem aşağıda incelenmiştir.
Tablo 1:Maliye Bölümü (N.Ö) 1998-1999 Bahar Dönemi
Matematik II Dersi Notları
Yarıyıl içi %40 Yarıyıl sonu %60 Ortalama
5 2 35 21 23
40 16 55 33 49
5 2 65 39 41
55 22 80 48 70
35 14 90 54 68
5 2 10 6 8
15 6 65 39 45
25 10 50 30 40
35 14 95 57 71
65 26 60 36 62
75 30 100 60 90
35 14 90 54 68
55 22 75 45 67
50 20 70 42 62
5 2 30 18 20
5 2 30 18 20
50 20 80 48 68
60 24 60 36 60
25 10 60 36 46
15 6 90 54 60
5 2 50 30 32
5 2 15 9 11
75 30 100 60 90
40 16 100 60 76
10 4 15 9 13
40 16 80 48 64
15 6 5 3 9
40 16 75 45 61
5 2 5 3 5
5 2 5 3 5
100 40 100 60 100
5 2 70 42 44
50 20 70 42 62
50 20 80 48 68
55 22 75 45 67
65 26 100 60 86
65 26 90 54 80
5 2 2 2 4
20 8 5 3 11
50 20 75 45 65
50 20 80 48 68
55 22 75 45 67
65 26 100 60 86
65 26 90 54 80
5 2 2 2 4
20 8 5 3 11
50 20 75 45 65
50 20 80 48 68
50 20 100 60 80
15 6 90 54 60
50 20 70 42 62
15 6 25 15 21
40 16 90 54 70
30 12 80 48 60
25 10 20 12 22
35 14 100 60 74
75 30 80 48 78
Gm 0 5 3 3
15 6 Gm 0 6
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
Gm 0 Gm 0 0
Gm 0 Gm 0 0
Gm 0 Gm 0 0
5 2 Gm 0 2
60 24 100 60 84
15 6 50 30 36
30 12 100 60 72
15 6 25 15 21
40 16 85 51 67
15 6 90 54 60
100 40 95 57 97
40 16 75 45 61
50 20 85 51 71
5 2 30 18 20
50 20 85 51 71
5 2 5 3 5
30 12 85 51 63
50 20 70 42 62
5 2 35 21 23
65 26 85 51 77
5 2 10 6 8
55 22 100 60 82
20 8 95 57 65
40 16 75 45 61
15 6 55 33 39
25 10 45 27 37
20 8 70 42 50
30 12 Gm 0 12
10 4 Gm 0 4
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
5 2 Gm 0 2
Gm 0 Gm 0 0
Gm 0 Gm 0 0
Gm 0 Gm 0 0
5 2 Gm 0 2
A) TABLO 1’DE VERİLEN PUANLARIN NOTA ÇEVRİLMESİ
Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B. Fakültesi Maliye (N.Ö) Bölümünde okuyan 1.sınıf öğrencilerinin Matematik II dersinden almış oldukları yarıyıl içi ve yarıyıl sonu değerlendirmelerin ağırlıklı ortalamaları puan olarak Tablo 1’de belirtilmiştir. Puanlar büyükten küçüğe doğru sıralandıktan sonra aşağıdaki yöntemlerden birisi takip edilerek nota çevrilir.
Puanların büyükten küçüğe doğru sıralanışı;
100,97,90,90,86,84,82,80,80,78,77,76,74,72,71,71,71,70,70,68,68,68,68,68,67,67,67,65,65,64
63,62,62,62,62,62,61,61,61,60,60,60,60,60,50,49,46,45,44,41,40,39,37,36,32,23,23,23,22,21,21,20,20,20,13,12,11,11,9,8,8,6,5,5,5,4,4,3,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,0,0,0,0,0,0.
1.Birinci Yöntem; En yüksek puandan, en düşük puan çıkarılarak Değişim Aralığı bulunur. Değişim aralığı verilecek not adedine bölünerek her nota isabet eden puan aralığı bulunur. Yukarıdaki puanlardan en yükseği 100, en düşüğü 0 olduğundan 100-0=100’ dür.Verilecek not adedi AA,BA,BB,CB,CC,DC,FF olmak üzere 7’dir Bu notlara göre 6 not başarıyı, yalnız FF başarısızlığı gösterdiğinden bu notun ağırlığına göre puanları değerlendirmek gerekir. Bunu iki örnekle açıklamaya çalışalım.
Örnek 1:
FF notunun ağırlığını 6’nın yarısı olan 3 alarak not adedini 9 olarak düşünürsek puan aralığı 100:9=11,11 yani 11’ dir. Bu durumda puanlar;
90-100AA 68-78BB 46-56CC
79-89BA 57-67CB 35-45DC
0-34FF şeklinde harf notlarına dönüştürülür.
Örnek 2:
FF notunun ağırlığını 6 alarak not adedini 12 olarak düşünürsek puan aralığı 100:12=8,33 yani 8; dir. Bu durumda puanlar;
93-100AA 77-84BB 61-68CC
85-92BA 69-76CB 50-60DC
0-49 FF şeklinde harf notlarına dönüştürülür.
2. İkinci Yöntem; Puanlar büyükten küçüğe doğru sıralanır. Aralarındaki kopma ve yığılmalar dikkate alınarak not takdiri yapılır.
Notlar;
Örnek 1
100,97,90,90 AA
86,84,82,80,80,78,77,76 BA
74,72,71,71,71,70,70 BB
68,68,68,68,68,67,67,67 CB
65,65,64,63,62,62,62,62,62,61,61,61,60,60,
60,60,60 CC
50,49 DC
46,45,44,41,40,39,37,36,32,23,23,23,22,21,21,20,20,20,13,12,11,11,9,
8,8,6,5,5,5,4,4,3,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,
0,0,0,0,0,0, FF
şeklinde takdir edilebileceği gibi,
Örnek 2
100,97 AA
90,90,86,84 BA
82,80,80,78,77,76,74, BB
72,71,71,70,70 CB
68,68,68,68,68,67,67,67 CC
65,65,64,63,62,62,62,62,62,61,61
61,60,60,60,60,60 DC
50,49,46,45,44,41,40,39,37,36,32,23,23
22,21,21,20,20,20,13,12,11,11,9,8,8
6,5,5,5,4,4,3,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2
2,0,0,0,0,0,0 FF
şeklinde de takdir edilebilir.
3. Üçüncü Yöntem; Puanların dağılımı normal dağılım eğrine uygun ise, standart normal dağılım eğrisi altında kalan alanlara göre not takdir edilir.
Kaynak: Necla ÇÖMLEKÇİ, Temel İstatistik İlke ve Teknikleri, Gözden geçirilmiş 2. Basım, Bilim Teknik Yayınevi , Eskişehir, 1994, s.493
Tablodaki başarı oranları; %31 FF, %19 DC, % 19 CC, %15 CB, %9 BB, %4 BA,%3 AA şeklindedir.
Ancak, tablo 1’deki puanların dağılımı normal dağılım eğrisine uygun değildir. Bu nedenle bu yöntemin uygulanmaması gerekir. Uygulandığında aşağıdaki tablo ortaya çıkar.
Puanlar büyükten küçüğe doğru sıralanır. 96 öğrencimiz olduğuna göre bunun %31’i 29.76 , %19’u 18.24 , %15’i 14.4, %9’u 8.64, %4’ü 3.84 ve %3’ü ise 2.88 dir. Bu oranlar dikkate alındığında puanlar aşağıdaki şekilde harf notuna dönüştürülür.
0-11 FF 30 öğrenci
12-44 DC 18 öğrenci
45-63 CC 18 öğrenci
64-70 CB 14 öğrenci
71-80 BB 9 öğrenci
82-86 BA 4 öğrenci
90-100 AA 3 öğrenci
4. Dördüncü Yöntem : Sınıfın ortalama başarısını ölçüt alarak sınıftaki puan dağılımına göre not verilir. Puanların ortalaması ve standart sapması hesaplandıktan sonra, harf notlarının sınırları aşağıdaki modeller gibi model oluşturarak belirlenir.
Model 1:
Sınır -0.25 + 0.5 + + 1.25 + 1.5
Not FF DC CC CB BB BA AA
Model 2:
Sınır +0,5 + + 1,25 + 1,5 +1,75
Not FF DC CC CB BB BA AA
Tablo 1 deki 96 öğrencinin notlarının ortalaması =40,5 ve standart sapması =31,01 olarak bulunmuştur.
Yukarıdaki ikinci modele göre şu sınırlar belirlenir.
Sınır 40,5 56 71,5 79,25 87 94,75
Not FF DC CC CB BB BA AA
Bu dağılıma göre ,puanlara şu harf notları verilir.
95-100 AA 80-86 BB 56-71 CC
87-94 BA 72-79 CB 41-55 DC
0-40 FF
Tablo:2 İşletme Bölümü (N.Ö) 1997-1998 Bahar Dönemi
Yöneylem Araştırması Dersi Notları
Yarıyıl içi %40 Yarıyıl sonu %60 Ortalama
45 18 0 0 18
45 18 70 42 60
5 2 65 39 41
25 10 0 0 10
40 16 40 24 40
0 0 0 0 0
50 20 40 24 44
55 22 35 21 43
0 0 0 0 0
65 26 60 36 62
50 20 70 42 62
70 28 55 33 61
35 14 55 33 47
45 18 90 54 72
50 20 70 42 62
60 24 60 36 60
60 24 100 60 84
65 26 80 48 74
90 36 100 60 96
45 18 0 0 18
35 14 0 0 14
65 26 70 42 68
35 14 0 0 14
90 36 95 57 93
60 24 70 42 66
50 20 35 21 41
15 6 40 24 30
60 24 75 45 69
60 24 65 39 63
25 10 50 30 40
50 20 0 0 20
50 20 10 6 26
90 36 70 42 78
65 26 60 36 62
70 28 55 33 61
70 28 55 33 61
70 28 55 33 61
65 26 45 27 53
80 32 75 45 77
30 12 10 6 18
40 16 15 9 25
45 18 75 45 63
30 12 45 27 39
50 20 0 0 20
50 20 50 30 50
50 20 70 42 62
40 16 0 0 16
75 30 60 36 66
70 28 55 33 61
80 32 70 42 74
20 8 35 21 29
70 28 100 60 88
55 22 100 60 82
80 32 60 36 68
60 24 70 42 66
B) TABLO 2’ DE VERİLEN PUANLARIN NOTA ÇEVRİLMESİ
Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.Fakültesi İşletme (N.Ö) Bölümünde okuyan 3.Sınıf öğrencilerinin Yöneylem Araştırması dersinden almış oldukları yarıyıl içi ve yarıyıl sonu değerlemelerin ağırlıklı ortalamaları puan olarak tablo 2’ de belirtilmiştir.Puanlar büyükten küçüğe doğru sıralandıktan sonra aşağıdaki yöntemlerden birisi takip edilerek puanlar nota çevrilir.
Puanların büyükten küçüğe doğru sıralanışı;
96,93,88,84,82,78,77,74,74,72,69,68,68,66,66,66,63,63,62,62,62,62,62,61,61,61,61,6060,53,50,47,44,43,41,41,40,40,39,30,29,26,25,20,20,18,18,18,16,14,14,10,0,0.
1. Birinci Yöntem: En yüksek puandan,en düşük puan çıkarılarak Değişim Aralığı bulunur. Değişim aralığı verilecek not adedine bölünerek her nota isabet eden puan aralığı bulunur. Yukarıdaki puanlardan en yükseği 96, en düşüğü 0 olduğundan 96-0=96 dır. Verilecek not adedi AA, BA, BB, CB, CC, DC, FF, olmak üzere 7’dir. Bu notlara göre 6 not başarıyı , yalnız FF başarısızlığı gösterdiğinden bu notun ağırlığına göre puanları değerlendirmek gerekir. FF notunun ağırlığını 6 alarak not adedini 12 olarak düşünürsek puan aralığı 96:12=8 dir. Bu durumda puanlar;
89-96 AA 73-80BB 57-64 CC
81-88 BA 65-72CB 49-56DC
0- 48 FF şeklinde harf notlarına dönüştürülür.
2. İkinci Yöntem: Puanlar büyükten küçüğe doğru sıralanır. Aralarındaki kopma ve yığılmalar dikkate alınarak not takdiri yapılır.
Notlar;
96,93,88 AA
84, 82 BA
78,77,74,74,72 BB
69,68,68,66,66,66, CB
63,63,62,62,62,62,62,61,61,61,61,60,60, CC
53,50,47 DC
44,43,41,41,40,40,39,30,29,26,25,20,20,18
18,18,16,14,14,10,0,0 FF
3. Üçüncü Yöntem: Puanların dağılımı normal dağılım eğrine uygun ise; standart normal dağılım eğrisi altında kalan alanlara göre not takdir edilir.
Kaynak: ÇÖMLEKÇİ, s. 493
Tablodaki başarı oranları; %31 FF, %19 DC, %19 CC, %15 CB, %9 BB, %4 BA, %3 AA şeklindedir.
Puanlar büyükten küçüğe doğru sıralanır. 54 öğrencimiz olduğuna göre bunun %31’i 16.74 ,%19’u 10.26 , %15’i 8.1 ,%9 ‘u 4.86, %4’ü 2.16, ve %3’ü ise 1.62 dir. Bu oranlar dikkate alındığında puanlar aşağıdaki şekilde harf notuna dönüştürülür.
0-40 FF 18 öğrenci
41-60 DC 9 öğrenci
61-62 CC 9 öğrenci
63-69 CB 8 öğrenci
72-78 BB 5 öğrenci
82-88 BA 3 öğrenci
93-96 AA 2 öğrenci
4. Dördüncü Yöntem: Sınıfın ortalama başarısını ölçüt alarak sınıftaki puan dağılımına göre not verilir.
Puanların ortalaması ve standart sapması hesaplandıktan sonra, harf notlarının sınırları aşağıdaki gibi model oluşturarak belirlenir.
Model 1:
Sınır -0,25 + 0,25 +0,75 + +1,5 .
Not FF DC CC CB BB BA AA
Model 2:
.Sınır + 0 ,5 +0,75 + +1,25 +1,5 . Not FF DC CC CB BB BA AA
Tablo 2 deki 54 öğrencinin notlarının ortalaması = 50,31 ve standart sapması = 24,61 olarak bulunmuştur. Yukarıdaki ikinci modele göre şu sınırlar belirlenir.
Sınır 50,31 62,61 68,77 74,92 81,07 87,22 .
Not FF DC CC CB BB BA AA
Bu dağılıma göre, puanlara şu harf notları verilir.
88 – 96 AA
82 – 87 BA
75 – 81 BB
69 – 74 CB
63 – 68 CC
51 – 62 DC
0 – 50 FF
SONUÇ
Yapılan bir değerlendirme sonunda, bir karara varılır. Burada öğrenciye verilen not, notu takdir eden kişinin öğrencinin başarısı hakkında vardığı değer yargısının sonucudur. Kişinin bu sonuca ulaşabilmesi için, iki temel değerlendirme yaklaşımından söz edilmiştir. Bunlar, bağıl (norm dayanıklı ) değerlendirme ve mutlak (ölçüt dayanıklı ) değerlendirmedir. Bu çalışmada , bağıl (norm dayanıklı ) değerlendirme ele alınmıştır.
Bağıl değerlendirmede, bir öğrencinin başarısı sınıftaki öteki öğrencilerin puanlarına ve başarısına yani grubun tümünün başarısına bağlı olarak belirlenir. Sınıftaki tüm öğrencilerin puanlarının ortalamasının temel alındığı bu değerlendirmede, öğrencinin puanının bu ortalamanın altında ya da üstünde olması onun içinde bulunduğu gruba göre başarılı yada başarısız olduğunu gösterir. Öğrencinin puanı değişmese bile, grubun ortalaması değiştiğinde öğrencinin başarı durumu da değişir. Bu nedenle de öğrenciye not verilirken Bağıl değerlendirme esasları dikkate alınmalıdır. Bağıl değerlendirme kredili sistemin özünü teşkil eder.
KAYNAKÇA
AKDENİZ, Fikri, Olasılık ve İstatistik, Adana, 1998.
AKSU, Meral, Matematik Öğretimi , Eskişehir, Şubat 1991.
ARKIN, Herbert- COLTON, Raymond R., Ekonomi, İşletmecilik, Psikoloji, Eğitim ve Biyolojiye uygulanan İstatistik Metotlar, çeviren : KENDİR, Saim, Ankara , 1968.
ÇAKICI, Metin,Temel İstatistik , Manisa, 1991.
ÇÖMLEKÇİ, Necla, Temel İstatistik İlke ve Teknikleri , Gözden Geçirilmiş 2.Basım , Bilim Teknik Yayınevi , Eskişehir, 1994
GÜRSAKAL , Necmi , Bilgisayar Uygulamalı İstatistik –I, Marmara Kitabevi Yayınları, Bursa,1997
. , Bilgisayar Uygulamalı İstatistik-II,
Marmara Kitabevi Yayınları , Bursa, 1998.
KORUM, Uğur, Sosyal Bilimlerde İstatistik, Ankara , Mart 1991.
NEWBOLD, Paul, İşletme ve İktisat İçin İstatistik , Çeviren :
ŞENESEN Ümit, Literatür Yayınları:44, İstanbul, 2000
ÖZÇELİK, Durmuş Ali, Okullarda Ölçme ve Değerlendirme, Ankara, 1981
SORENSON, Ritch L “Motivating Students to İmprove Busıness Writing : Acomparision Between Goal- Based and Punishment-Based Grading System” Journal of Business Communication, Copyright Association for Busıness Communication, 1993
TEKİN, Halil Eğitimde Ölçme ve Değerlendirne , dördüncü baskı , Ankara , 1984
TURGUT, M.Fuat, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metodları, 9.Baskı, Ankara, 1992.
ÜNVER, Özkan ,Uygulamalı İstatistik Yöntemler, Siyasal Kitabevi, Ankara, 1995
|