mahonick ÜyePuan: 1768.5 | Gönderilme Tarihi: 29 Aralık 2011 21:51:02
1.KOMBİ NEDİR?
-Doğalgaz ve LPG yakan,
-Doğalgazdan LPG ye ve LPG den doğalgaza kolaylıkla dönüştürülebilen,
-Konutun hem ısıtma hem de kullanım sıcak su ihtiyacını gereksinimini karşılayan, ilave bir şofbene ihtiyaç duyurmayan,
-60m²-250m² kullanım alanına sahip tek katlı, dubleks, tripleks konutlarda, lokantalarda, dükkanlarda, çeşitli iş yerlerinde rahatlıkla kullanılabilen
-Hafif ve ufak boyutlu, kolaylıkla taşınabilen, duvara asılan, bu nedenle az yer kaplayan,
-Kullanışlı, sessiz, kolay monte edilebilen,
-Kullanıcıya bağımsız ısınma konforu sağlayan,
-İçinde ısıtma sistemi için gereken pompa, genleşme tankı ve benzeri diğer zorunlu sistem ve ekipmanları sağlayan paket tipi bir cihazdır.
2.KOMBİ ÇEŞİTLERİ
2.1.BACALI KOMBİ
Bacalı tip kombiler yanma işleminin gerçekleşmesi için gerekli havayı monte edildikleri mahalden alan cihazlardır. Bu sebeple monte edildikleri mahalin hacmi ile ilgili bazı sınırlamalar mevcuttur.
Şekil 1-Bacalı Kombi (İç yapısı)
Şekil 2-Bacalı Kombi
2.1.1.Bacalı Cihazların Yer Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar
-Kombi üzerindeki baca çıkış ağzı ile baca deliği arasında dikey olarak en az 33cm
mesafe bırakılması gerektiği dikkate alınmalı ve cihazın yer seçimi buna göreyapılmalıdır.
-Cihaz yüksek sıcaklığa dayanıklı ve sağlam bir duvara monte edilmelidir.
-Cihaz iyi havalandırılan bir ortama konulmalıdır,
-Cihaz banyo veya duşu, küveti olan kapalı bir odaya ve yatak odasına monte
edilemez.
-Cihaz dış ortama açık bir balkona monte edilmemelidir.
-Cihaz set ve tezgah üstüne monte ediliyorsa kombinin alt tarafından en az 30cm boşluk bırakılmalıdır.
Şekil 3-Bacalı Kombi Montajı
2.1.2.Bacalı Cihazların Monte Edilemeyeceği Yerler
- Binaların genel kullanıma açık apartman koridorları, merdiven boşlukları,
aydınlıklar vb. gibi yerlere
- Baca duvarları üzerine,
- Apartman aydınlıklarına,
- Hacim ve büyüklüğü ne olursa olsun; açık balkon, yatak odası, banyo ve WC'
lere, net hacmi 12m3 den küçük mahallere,
- İçinde kolay yanabilen madde bulunan ve yanması halinde özel bir tehlike
oluşturabilen oda veya bina bölümlerine,
- İçinde patlayıcı maddeler bulunan mahallere yerleştirilemezler.
- Cihaz, bir fırın veya ocak üzerine monte edilmemelidir.
- Cihazın monte edildiği mahalde donma tehlikesi olmamalıdır.
- Ortamda asit buharı bulunmamalıdır.
- Cihaz kapalı bir dolap içine monte edilmemelidir.
2.1.3.Bacalı Cihazların Monte Edilebileceği Yerler
-Kapalı balkonlar (şartnameye uygun bacaya bağlamak şartıyla)
-Mutfaklar
-Salonlar (insan yatmaması şartıyla)
-Hol ve antreler
!NOT: Cihaz iyi havalandırılan bir ortama monte edilmelidir. Havalandırma ve baca şartları kesinlikle sağlanmalıdır.
2.1.4.Bacalı Cihaz Atık Gaz Borusu ve Baca Bağlantısı
-Bacalı kombilerin emniyetli çalışması yönünden, bacaya bağlanması zorunludur.
-Atık gaz boru malzemesi paslanmaz çelik ve en az 0,6mm emaye edilmiş çelik sac olabilir. Galvaniz sac, plastik ve asbest malzeme kullanılmamalıdır.
-Kombi baca bağlantısı için rijit boru veya spiral boru kullanılabilir. Spiral baca borusu kullanılıyor ise, ek yapılmamalı ve 0,5m aralıklarla tavana veya duvara sabitlenmelidir.
-Cihaz baca davlumbazından sonra dik olara yükselen ve min. Uzunluğu 30cm olan baca hızlandırma parçası olmalıdır. Hızlandırma parçasından sonra dirsek konulmalıdır.
-Atık gaz boruları, bacaya 2 derece -3 derecelik bacaya doğru yükselen eğim ile bağlanmalı ve baca enkesitini daraltmayacak biçimde monte edilmelidir.
-Atık gaz boruları yanıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu mahaller, yatak odaları, banyo ve WC lerden geçirilmemelidir.
-Cihaz baca borusu aydınlığa bağlanmamalı, pencereden dışarı çıkarılmamalıdır.
-Cihazlar mümkün olduğunca bacaya yakın yerleştirilmelidir ve en kısa yoldan bacaya bağlanmalı, dirsek, T bağlantı ve yatay uzantılardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
-Tek dirsek kullanılması durumunda baca borusunun yatay uzunluğu en fazla iki metre olmalıdır. İki dirsek kullanılması durumunda en fazla 1m olmalıdır.
-Atık gaz çıkış boruları kapı, pencere vb. en az 20cm uzakta olacak şekilde yerleştirilmelidir.Bu mesafe yalıtım malzemeleri ile azaltılabilir.,
Şekil 4- Baca Bağlantısı
2.1.5.Bacalı Kombilerin Bacaya Bağlanmasında Yapılmaması Gereken Yanlışlıklar
Şekil 5-Yanlış Baca Bağlantıları
2.1.6.Cihazların Bağlandıkları Bacalar ile İlgili Genel Hususlar
Bacalar ilgili TSE standartlarında belirtilen şartlara uygun olmalı, sıcaklıktan yoğuşmadan ve yanma ürünlerinden etkilenmeyecek malzemeden uygun kalite ve boyutlardan yapılmalıdır.
-Baca çekişinin yeterli olup olmadığı tesisat yapılmadan önce yapımcı firma tarafından mutlaka kontrol edilmelidir.
-Bacaların duman kanalları düşey olmalıdır. Düşey doğrultuda, ancak bir kez 30 dereceyi geçmeyen sapma olabilir.
-Cihazların bağlandığı bacalara mutfak aspiratörü bağlanmamalıdır.
-Baca yüksekliği min. 4m olmalıdır. Bacanın çıkış ağzı mahyadan 0,8-1 m
yukarıda olmalıdır.
Şekil 6- Yanlış Baca Bağlantısı Şekil 7-Baca Yüksekliği
2.2.HERMETİK KOMBİ
Hermetik kombiler yanma için gerekli taze havayı özel bir baca borusu sayesinde direk dış ortamdan alan ve atık gazı da ve yine aynı özel baca borusu sayesinde dış ortama atan cihazlardır. Hermetik kombilerin bu özelliği sayesinde monte edildikleri mahal ile ilgili herhangi bir sınırlama yoktur.
Şekil 8-Hermetik Kombi(İç Yapısı) Şekil 9-Hermetik Kombi
2.2.1.Hermetik Kombi İçin Yer Seçimi
-Hermetik kombiler bulunduğu ortamın havasını kullanmadığından, takıldığı mahalde hacim sınırlaması ve havalandırma şartı aranmaz.
-Hermetik kombi hiçbir şekilde normal baca kanalına bağlanmaz.
-Cihaz dış ortama açık bir balkona ancak kapalı bir dolap içine konulması şartı ile monte edilmelidir. Bu durumda, cihazın soğumasını sağlamak ve servis verebilme imkanı sağlamak için kombinin dış kenarları ile dolabın arasında en az 15 cm boşluk bırakılmalıdır.
-Cihaz mümkün olduğunca dış duvara yakın bir yere monte edilmelidir.
-Cihazla birlikte 75cm uzunluğunda atık gaz donanımı(hermetik baca) verilmektedir.
2.2.2.Hermetik Cihazların Monte Edilemeyeceği Yerler
-Binaların genel kullanıma açık merdiven boşlukları, koridorlar, aydınlıklar gibi yerlere monte edilmemelidir.
-Baca duvarları üzerlerine monte edilmemelidir.
-Cihaz bir fırın veya ocak üzerine monte edilmemelidir.
-Cihazın monte edildiği mahalde donma tehlikesi olmamalıdır.
-Ortamda asit buharı bulunmamalıdır.
2.2.3.Hermetik Kombilerde Atık Gaz Tesisatı
-Hermetik cihazların atık gaz tesisatında, yanma için temiz hava temini ve atık gaz çıkışını sağlayan ve rüzgara karşı koruyucu tertibatlı, orijinal parçalar kullanılmalı ve bunlar kullanım ve tesis kılavuzu talimatlarına göre monte edilmelidir.
-Hermetik tipli cihazlara ait baca çıkışları mutlaka direkt dış ortama açık, hava sirkülasyonu olan yerlere bağlanmalıdır.
-Hermetik kombi hiçbir şekilde baca kanalına bağlanmaz.
-Cihazın atık gaz sistemini dışarıda kalan kısmı, büyük çaplı dış borunun ucu duvarın dış yüzeyinden taşmayacak şekilde kesilmelidir.
-Hermetik baca çıkışına 40cm den daha yakın yerde açılabilen pencere vb. yapı elemanı bulunmamalıdır.
2.2.4.Hermetik Cihazların Baca Çıkışları
-İnsanların geçtiği yerlerde, örneğin kaldırımlarda baca çıkış yüksekliği en az 2m olmalıdır.
Şekil 10-Baca Çıkışı
-Kaldırımlara cepheli yan bodrum binalar için, gerekli emniyet tedbirleri alınmak şartıyla bu yükseklik en az 1 m olabilir.
-Araç trafiğinin olduğu yerlerde bu durum oluşabilecek bir darbeye karşı göz önünde bulundurulmalıdır.
Şekil 11-Baca Çıkışı
-Dışarıya taşan çatı veya ahşap kaplamanın, üstten bacaya uzaklığı en az 0.5m olmalıdır.
-Atık gaz çıkış ağzının karşı bina ile olan mesafesi, atık gaz atış doğrultusunda en az 3m olmalıdır.
Şekil 12-Baca Çıkış Ağzının Karşı Bina ile Mesafesi
-Hermetik tip cihazlarda yatay çıkış ağızları, cihaza yağmur suyu vb. girmemesi için dış tarafta aşağı doğru %2 eğimle monte edilmelidir.(Yoğuşmalı kombilerde bu eğim yukarı doğru verilmelidir.)
2.3.FANLI (YARI HERMETİK) KOMBİ
Bacanın yetersiz olduğu durumlarda bu tip cihazlar kullanılabilir. Yanmış gazlar bir baca fanı ve baca gazı borusu ile pencere veya atmosfere açık duvardan dışarı atılır. Bacalı kombilerin montaj mahalleri ile ilgili kısıtlamalar bu cihazlar için de aynen geçerlidir.
Şekil 13- Fanlı Kombi Giriş-Çıkış Bağlantıları
A-Radyatör Gidiş (3/4’’)
B-Sıcak Su Çıkış (1/2’’)
C-Gaz Giriş (3/4’’)
D-Soğuk Su Giriş (1/2’’)
E-Radyatör Dönüş (3/4’’)
3.Baca Gazında Yararlanma Durumuna Göre(Yoğuşmalı Kombiler)
Klasik ısıtma cihazlarında, brülörden gelen sıcak gazlar ısı eşanjörü üzerinden geçer. Isı eşanjörünün içinden dolaşan kalorifer suyu sayesinde sıcak gazların enerjisi alınarak, atık gaz belirli bir sıcaklığa kadar soğutulur. Fakat ısıtma cihazlarının ürettiği atık gazlarda gizli enerji bulunmaktadır bu enerji yanma sonucu ortaya çıkan su buharının içinde gizlidir.
Şekil 14-Yoğuşma Şeması
Klasik ısıtma cihazlarında su buharı içinde bulunan enerji, atık gaz ile birlikte kullanılmadan bacadan dışarı atılmaktadır. Yoğuşma tekniğine göre çalışan cihazlarda ise ısı eşanjörü özellikle çok büyük yüzeyli yapılmakta veya ikinci bir eşanjör atık gaz yolu üzerine konulmaktadır. Bu sayede eşanjörde hissedilen enerjinin alınmasının yanı sıra atık gaz soğutulmaya devam edilerek, sıcaklık yoğuşma noktasına kadar düşürülür. Böylece atık gazın içindeki su buharı yoğuşur ve ortaya çıkan enerjide kalorifer suyuna atılmış olur.
Kondensasyon tekniği sayesinde, sadece yanma sonucu açığa çıkan ölçülebilir sıcaklıktaki ısıtma gazlarının ısısının(alt ısıl değer) yanı sıra, ısıtma gazlarının içerdiği su buharının ısısından(üst ısıl değer) da yaralanılmaktadır. Bunu anlamı yoğuşma sistemi sayesinde klasik ısıtma cihazlarında bacadan(baca gazı kaybı ile) atılan enerjiden yararlanılmasıdır. Yoğuşmalı cihazlarda ısıtma gazları soğutulur ve yoğuşma ile açığa çıkan ısı enerjisi ısıtma suyuna aktarılır. Böylece baca gazı sıcaklığının kazan dönüş suyu sıcaklığını biraz üzerinde olması sağlanır. Sisteme giren enerjinin hemen hemen tamamında yararlanılır.
Şekil 15-Yoğuşmalı Kombi (İç Yapısı)
4.Kombiler Ateşleme Sistemine Göre;
4.1.Pilot Alevli Kombiler
-Bu tip brülör ateşlemesi için önce bir pilot alevi oluşturulur,
-Bunun için;
-Oluşturulan pilot alevi, sistem çalıştığı sürece, sürekli olarak yanık kalır ve cihaz brülörü devreye gireceği zaman, gaz valfinden brülöre verilen gaz, bu alev vasıtası ile ana brülörde yanmayı oluşturur.
-Pilot alevli kombilerde, gaz kesildiği zaman alevi söndürmek için termokulp emniyet sistemi bunmaktadır.
-Pilot alevinin çok düşük seviyede olsa dahi ekstra bir gaz tüketimi bulunmaktadır.
-Günümüzde pilot alevli kombiler hemen hemen üretilmemektedir.
4.2.Elektronik Ateşlemeli Kombiler
-Bu tip cihazlarda pilot alevi yoktur. Bu nedenle ilk çalıştırmada pilot alevi yakma sıkıntısı da bulunmamaktadır.
-Cihaz brülörü devrede değilken ortada herhangi bir pilot alevi de bulunmamaktadır.
-Elektronik ateşlemeli kombilerde ateşleme arıza uyarı ışığı ve reset (yeniden set etme) düğmesi bulunmaktadır.
-Günümüzde üretilen kombilerin büyük çoğunluğu elektronik ateşlemeli olarak üretilmektedir.
5.KOMBİ TESİSAT ŞEMASI
Şekil 16-Kombi Tesisat Şeması
6.GAZ TESİSATI
6.1.Doğal Gaz Tesisatı Montajı
-Gaz hattında özel doğalgaz borusu kullanılmalıdır. Gaz tesisatı fittingsli yapılacaksa bağlantı yerlerinde keten ve sızdırmazlık macunu kullanılmalıdır.
-Doğalgaz tesisatında kullanılacak borunun çapı ve güzergahı onaylı projeye uygun olmalıdır. Gaz boru çapı cihaz gaz giriş ölçüsünden daha küçük olmamalıdır.
-Gaz tesisatının sızdırmazlık testi yapılmadan ve uygunluğu kontrol edilmeden cihaz işletmeye alınmamalıdır. Gaz hattı sızdırmazlık kontrolü gaz sayacı ile cihaz gaz vanası ve gaz vanası ile gaz bloğu arasında ayrı ayrı yapılmalıdır.
-Kombi girişine gaz açma/kapama amacıyla mutlaka bir adet küresel doğalgaz vanası konulmalıdır.
-Gaz boruları dolap içlerinden labri arkasından, kartonpiyer altından geçirilmez. Mutlaka açıktan çekilmek zorundadır.
-Gaz borusunun geçiş güzergahı konusunda ilgili gaz idaresinin şartnamesine uyulmalıdır.
6.2.Kombilerin LPG Gaz Bağlantısı
-Hortum uzunluğu;
-Cihazdan kollektöre en çok 125cm
-Kollektörden dedantörlere en çok 50cm olmalıdır.
-Cihazdan kollektöre, 125cm den daha fazla mesafe söz konusu ise,bakır boru tesisatı çekilmelidir.
-LPG hortum bağlantı uçları tel vb. malzemeler ile değil hortum kelepçesi ile sabitlenmelidir.
-Hortumlar üretim tarihinden itibaren 3 yıl içinde yenisi ile değiştirilmelidir.
Şekil 17-LPG Gaz Bağlantısı
Kaynaklar:
-Demirdöküm Teknik Yayınları No:6 Prof. Dr. Müh. Alpin Kemal Dağsöz
-Isısan Yayınları
-Alarko Carrier Tanıtım Kataloğu ( 2007)
-Demirdöküm Tanıtım Kataloğu (2007)
-Yard. Doç. Hüseyin USTA Ders Notları
kkk980790439_doc
|